Kaalstaart is een reizend festival voor bètakunst. Kunstenaars reflecteren op vragen uit de wetenschap.

Bètakunst laat zich inspireren door wetenschap, techniek en natuur. Beeldende kunst, podiumkunst, onderzoek en nieuwe samenwerkingen worden aan het publiek getoond in en om een aantal historische binnenvaartschepen.

De vragen van 2024

Frans Snik (Sterrenkunde): "De kans is groot dat sterrenkundigen in de komende decennia indirect bewijs gaan verzamelen voor het bestaan van primitief buitenaards leven op een planeet die rond een nabije ster draait. Deze ontdekking zal van grote betekenis zijn voor de gehele mensheid, en het is dus aan de gehele mensheid om betekenis te geven aan deze ontdekking. Hoe kunnen wetenschappers (niet alleen sterrenkundigen) en kunstenaars nu al samenwerken om de zoektocht naar buitenaards leven vorm te geven? Waar zoeken we precies naar? Wanneer zijn we zeker genoeg dat onze telescopen daadwerkelijk tekenen van leven opvangen? En wat is daarop onze aardse reactie?"
Jaap-Henk Hoepman (Informatica): Internetdiensten hebben de neiging exponentieel te groeien omdat de marginale kosten bijna nul zijn. Het maakt amper uit of je 100, 100.000, of 100.000.000 gebruikers hebt. Hiermee onderscheidt de virtuele wereld zich van de traditionele fysieke wereld, waarin allerlei natuurwetten beperkingen opleggen. Deze beperkingen zijn niet altijd slecht. Sterker nog, een beetje frictie zou ook in de virtuele wereld nuttig kunnen zijn. Dan zou nepnieuws zich niet zo snel kunnen verspreiden en zouden overheden en bedrijven ons niet zonder aanzienlijke kosten 24/7 in de gaten kunnen houden. Welke vormen van 'frictie', welke natuurwetten, zouden ook in de virtuele wereld kunnen of moeten gelden? En hoe zouden die afgedwongen kunnen worden?
Diana Wildschut (Citizen Science): "De mens is een spelende diersoort. We zijn nieuwsgierig en creatief. We gaan lachen als we op het verkeerde been worden gezet. Veel volwassenen raken hun drang tot spelen en onderzoeken kwijt. Hoe kunnen we ze verleiden om hun nieuwsgierigheid wakker te maken en iets te gaan onderzoeken?"
Onno Zijlstra (Filosofie): "We leven in een tijd van grote onzekerheden en niet zo zuinige polarisatie. En dat terwijl onze soort er beroerd voorstaat. Beeldend kunstenaars creëren beelden waarin zij betekenissen uit zowel de alledaagse ervaring als de wereld van techniek en wetenschap isoleren, accentueren en materialiseren. Zij zetten hun beeld voor anderen neer om te bekijken. Omdat het beeld niet direct een praktisch doel voor ogen heeft, staat het kijkers vrij daar hun eigen gedachten bij te hebben. Die relatieve afstandelijkheid en vrijheid maakt het gesprek tussen botsende ideeën mogelijk als een ‘liefdevolle strijd’. De polemist Karl Kraus wordt bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog verweten dat hij zijn komma’s aan het corrigeren is terwijl de wereld in brand staat. Kraus reageert met: ‘Als iedereen dat nou deed.’ Kijken en reflecteren tast geen energiebronnen aan."
Jeroen van der Sluijs (Geowetenschappen): "Urgente vraagstukken zoals klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit worden gekenmerkt door ontembare onzekerheden in de wetenschappelijke kennis, moeilijk overbrugbare conflicten over waarden, en grote belangen die op het spel staan. Zulke vraagstukken vragen om post-normale, pluralistische, wetenschap, die open is over onzekerheden, die in dialoog gaat met andere perspectieven en andere typen kennis dan natuurwetenschappelijke die nodig zijn om zulke problemen op te lossen, en die bruggen kan bouwen tussen alle diverse vormen van kennis die bij kunnen dragen aan oplossingen. Hoe kan kunst er aan bijdragen dat de wetenschap uit haar ivoren toren van zekerheden wordt gelokt?"

Vaarschema

DatumLocatieTijdProgrammaEntree
Vr 05 aprilRijnhaven,
Pabstendam,
Wageningen
20 uurBètapodiumOnderdeel Opening
Culturele Ronde
Za 06 april11-22 uurExpositievrijwillige bijdrage
Zo 07 april11-17 uurExpositievrijwillige bijdrage
Za 13 aprilWaterpoort,
Woudrichem
12-22 uurExpositievrijwillige bijdrage
Zo 14 april12-17 uurExpositievrijwillige bijdrage
Vr 19 aprilBinnenvaartmuseum,
Werf van Spaan,
Dordrecht
15 uurOpeningLet op: avondprogramma geannuleerd!
Za 20 april12-22 uurExpositievrijwillige bijdrage
Zo 21 april12-17 uurExpositievrijwillige bijdrage
Do 25 aprilBelcrumhaven,
Veilingkade,
Breda
20 uurMaker meetup
Za 27 april12-22 uurExpositievrijwillige bijdrage
Zo 28 april12-17 uurExpositievrijwillige bijdrage

Zie hieronder een impressie van eerdere edities van Kaalstaart.